Đền Itsukushima – biểu tượng linh thiêng của Nhật bản

Đền Itsukushima hay còn được gọi là Thần xã Itsukushima (tiếng Nhật: 厳島神社, chữ Rô-ma: Itsukushima Jinja, phiên âm Hán Việt: Nghiêm đảo thần xã) nằm ở đảo Itsukushima, thành phố Hatsukaichi, huyện Hiroshima, Nhật Bản. Thực ra ở Nhật Bản có tới 500 thần xã mang tên Itsukushima, nhưng đền nói trên là thần xã chính. Năm 1996, thần xã được UNESCO công nhận là di sản thế giới (văn hóa). Khung cảnh ngôi đền ẩn hiện trong làn nước biển phía trước núi Misen của đảo Miyajima là một trong 3 cảnh đẹp nhất của Nhật Bản.

Đền Itsukushima được xây dựng để thờ phụng ba vị thần biển: thần Ichikishima, thần Tagori và thần Tagitsu, được tin là đang ngự bên trong ngôi chính điện của đền. Ngôi đền đầu tiên được xây dựng vào thế kỷ thứ 6 (năm 593) và đã bị tàn phá nhiều lần. Kiến trúc hiện tại của ngôi đền có từ năm 1168. Năm 1871, đền này được xếp vào hàng đền miếu cấp quốc gia. Năm 1911 lại được thăng hạng thành đền miếu hoàng gia.
Ngôi đền vốn được dựng lên để tưởng nhớ 3 trinh nữ, con gái của vị thần biển và giông bão Susano-o no Mikoto. Để gìn giữ sự thiêng liêng mà không bàn chân người dân thường nào có thể xúc phạm, ngôi đền đã được xây dựng trên mặt nước. Người dân Miyajima xưa kia muốn vào ngôi đền thiêng này, phải neo thuyền của họ ngoài cổng đền. Phụ nữ đến gần ngày sinh buộc phải rời đảo. Người già, người đau ốm cũng không được phép ở lại. Không có sự sinh và cũng không có cái chết được tồn tại ở đây.

Một trong những điểm hấp dẫn nhất của đền nổi Itsukushima là chiếc cổng tuyệt đệp O-torri , đứng sừng sững trên mặt biển , hướng thẳng tới đền thờ Itsukushima và cũng là biểu tượng của đảo Miyajima. Chiếc cổng O-torii hiện nay là chiếc được xây dựng năm 1875 , lần xây dựng thứ tám tính từ thời Heian ( 794-1192 ). Cổng cao 16 mét trên mặt biển , bộ mái dài 24 mét , và những cây cột chính , làm từ những cây gỗ nguyên , có đường kính 1 mét. Cổng O-torii tự đứng vững bằng kết cấu khung của mình , không hề có bộ phận nào chôn dưới mặt đất. Khi thủy triều lên , cổng Torrii bập bền trên biển , khi thủy triều xuống , cổng được bị bùn che đậy và mọi người có khả năng đi vào đền mà không để ý tàu , thuyền.
Theo tác phong nguyên thủy , torii là cái giàn cho gà đậu. Nó được đặt trước các đền chùa để ghi nhớ truyền thuyết Thần đạo về phân biệt với thái âm Thần nữ – Amaterasu. Thần Amaterasu tức em trai mình là thần Bão. “một năm do đó nó sẽ bị lãng quên” , thần lánh vào Thiên Nham động ( Amano Iwato ) , không để ý soi sáng mặt đất nữa , làm cho tám vạn đần cũng điêu đứng. Thần tư tưởng Omoikane bèn nghĩ ra một kế. Thần dựng trước cửa hang một giàn cho gà đậu và để một con gà trống vào đó , bên cạnh gắn một tấm gương tròn. Khi gà trống cất tiếng gáy , theo thói quen , Amaterasu thức dậy. Nhìn ra ngòai nàng thấy trong chiếc gương tròn hình bóng mình , song lại tưởng đó là một người con gái đẹp xa lạ. Điều ấy khơi gợi tính tò mò của phái nữ nên thần bèn ra khỏi hang để xem ai là kẻ dám cả gan tranh đua với nhau nhan sắc với mình.

Đền nổi Itsukushima là một trong những nơi khác thường nhất về kiến trúc tôn giáo trên thế giới. Toàn bộ quần thể bao gồm ngôi đền chính , nhiều đền thờ nhỏ khác xếp đặt bao quanh, một sàn diễn kịch Noh, một phòng tấu và nhiều cây cầu cùng nhà cầu nối liền các khu đất khác nhau trong đền. Tổng bề dài các nhà cầu lên đến 300 mét. Xây dựng trên bãi đất ven biển và bồng bềnh trên mặt biển khi triều lên. Công trình hoàn toàn không sử dụng một chiếc đinh kim lọai nào trong khi xây dựng và những kẻ hở giữa các tấm sàn được tính tóan khéo léo sao cho có khả năng giảm bớt áp lực của triều cường khi có bão lớn. Một ít tấm gỗ cổ được dùng để làm ván sàn có kích cỡ tới 1 , 5 mét rộng và trên 10 mét dài , và những tấm gỗ đồ sộ này đã được vận chuyển vượt hàng trăm dặm từ miền Bắc Nhật Bản để tới Miyajima. Một trong những cây cầu nổi danh dẫn tới đền thờ là cầu Soribashi – Cầu Đại diện Hòang gia. Được xây năm 1557 , cầu dành riêng cho những đại thần quý tộc đại diện cho Thiên hòang tới viếng đền. Chỉ vào những dịp đó , các bậc thang mới được lắp vào. Không những thế , cầu và lối vào đền không bao giờ được sử dụng.