Câu chuyện lịch sử đôi đũa Nhật bản và các nước

Đôi đũa Nhật bản, cũng như Việt Nam, Trung Quốc và Hàn quốc – là sự khác biệt rất đặc thù của Châu Á và Châu Âu trong cách ăn uống. Cũng là đũa, nhưng dài ngắn khác nhau, chất liệu khác nhau, gắn liền với lịch sử ẩm thực của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Bài viết giới thiệu sự khác biệt đũa Nhật bản và các nước trên phương diện nói về những gì phổ biến nhất, chứ không đề cấp những loại đặc thù như làm từ ngà voi, sừng tê, …

? Lịch sử xuất hiện đũa

?? Hầu hết các nguồn tài liệu cho thấy, văn hóa sử dụng đũa ở Nhật Bản bắt nguồn từ giao thoa văn hóa với Trung Hoa vào khoảng năm 300-250 trước Công Nguyên (TCN), tất nhiên thời đó đũa cũng rất khác, được kẹp vào với nhau như cái kéo. Đũa được tách đôi vào thời kỳ Asuka (538—710), nhưng cũng chỉ có quý tộc, nhà giàu mới có đũa dùng. Đũa chỉ trở nên thực sự phổ biến vào thời Nara (710—794).
?? Khảo cố cho thấy đôi đũa đầu tiên xuất hiệt ở Hàn Quốc vào khoảng thế kỷ VI, được tìm thấy chôn cùng trong lăng mộ vua Bách Kế (Baekje). Giả thiết được đưa ra là đũa đến với Hàn Quốc từ Trung hoa trong thời kỳ xâm chiếm.

?? Không có quan điểm đồng nhất, nhưng giả thiết thuyết phục nhất là đũa xuất hiện vào khoảng 1500 năm TCN. Theo truyền thuyết thì người nghĩ ra đũa chính là Vũ Đế, khi ông cần lấy miếng thịt nóng ra, ông đã bẻ 2 cành cây nhỏ, gắp lấy, và đôi đũa ra đời từ đó.

? Sự khác biệt đũa ngày nay

??Nhật bản: bằng gỗ/tre, ngắn và vót nhọn.
??Hàn Quốc: bằng kim loại, để bằng.
??Trung Quốc: bằng gỗ/tre hoặc nhựa, dài và thon.

Tại sao lại có sự khác biệt như vậy?

?? Nhật bản: Là vì người Nhật khi ăn thì cầm chén bát lên, nên không cần phải đũa dài.
?? Hàn Quốc: Bằng kim loại để dọn cho dễ. Còn vì sao là ngắn hơn đũa Nhật, là vì người Hàn Quốc khi ăn không nâng bát lên, còn vì sao lại dài hơn của Trung Quốc là vì người Hàn khi ăn thì ngồi bàn thấp.
?? Trung Quốc: Người Trung Hoa ăn thì ngồi bàn cao, cho nên để gắp được thức ăn từ các đĩa xa thì phải …đũa dài.

Cũng lưu ý…

? Ăn đũa tre sẽ tốt cho sức khỏe hơn, ngoài ra thì Người Nhật tin rằng tập cho trẻ em ăn bằng đũa cũng là rèn luyện nhiều kỹ năng trong cuộc sống.

? Nhật Bản cũng yêu cầu rất khắt khe đũa dùng một lần để đảm bảo có thể xử lý rác.